№20, 2013. Міждзяржаўныя дачыненні
Змест (pdf)
Abstracts and Keywords (pdf)
Анатацыі і ключавыя словы (pdf)
Аннотации и ключевые слова (pdf)
_____________________________________________________________________________
Знешняя палітыка
Андрэй Валодзькін. Адносіны Беларусі і Азербайджана ў 1992-2012 гадах (Full text)
Анатацыя / Abstract / Аннотация
Анатацыя
У артыкуле разглядаюцца асноўныя накірункі дачыненняў паміж Беларуссю і Азербайджанам за апошнія дваццаць год. Аналізуецца дынаміка двухбаковых кантактаў, асноўныя этапы фармавання дамоўна-прававой базы, эканамічныя стасункі, іншыя формы палітычнага ўзаемадзеяння, такія як падтрымка на міжнародным узроўні. Робіцца выснова, што Азербайджан, які да сярэдзіны 2000-х гадоў фактычна не меў істотных адносінаў з Беларуссю, становіцца для яе адным з прыярытэтных знешнепалітычных і эканамічных партнёраў. Пры гэтым развіццё беларуска-азербайджанскага супрацоўніцтва адбываецца пераважна па-за фарматам СНД і іншых рэгіянальных аб’яднанняў, дзе дамінуе Расія. Галоўную ролю ў ім, безумоўна, адыгрывае двухбаковы фармат, які дапаўняецца паслядоўнай падтрымкай Азербайджанам афіцыйнага Мінска ў такіх еўрапейскіх структурах, як АБСЕ, ПАСЕ і “Усходняе партнёрства”.
Ключавыя словы: Азербайджан, знешняя палітыка Беларусі, рэгіянальнае супрацоўніцтва, афіцыйныя візіты, эканамічнае супрацоўніцтва Беларусі.
Abstract
The article discusses the main issues of relations between Belarus and Azerbaijan during the last twenty years. It analyses the dynamics of bilateral relations, the main stages of formation of legal basement of relations, economic relations, other forms of political interaction (e.g. international support). The author concludes that Azerbaijan, which had almost no relationship with Belarus until the middle of 2010s, becomes one of its major political and economic partners. Besides, Belarus-Azerbaijan relations develop mostly outside the framework of CIS and other regional unions where Russia dominates. The bilateral format remains essential for the countries’ relations, and Azerbaijan complements them by a consistent support of official Minsk in European structures like OSCE, PACE and Eastern Partnership.
Keywords: Azerbaijan, Foreign Policy of Belarus, Regional Cooperation, Official Visits, Economic Cooperation of Belarus.
Аннотация
В статье рассматриваются основные направления отношений между Беларусью и Азербайджаном за последние 20 лет. Анализируется динамика двусторонних контактов, основные этапы формирования договорно-правовой базы, экономические отношения и другие формы политического взаимодействия, такие как поддержка на международном уровне. Делается вывод о том, что Азербайджан, который до середины 2000-х годов фактически не имел существенных отношений с Беларусью, становится для неё одним из приоритетных внешнеполитичеких и экономических партнёров. При этом развитие беларусско-азербайджанского сотрудничества происходит преимущественно вне формата СНГ и других региональных объединений, где доминирует Россия. Главную роль в этом сотрудничестве, безусловно, играет двусторонний формат, который дополняется последовательной поддержкой официального Минска Азербайджаном в таких европейских структурах, как ОБСЕ, ПАСЕ и “Восточное партнёрство”.
Ключевые слова: Азербайджан, внешняя политика Беларуси, региональное сотрудничество, официальные визиты, экономическое сотрудничество Беларуси.
Лукаш Войцешак. Адносіны Расіі да перспектываў выкарыстання Польшчай сланцавага газу (Full text)
Анатацыя / Abstract / Аннотация
Анатацыя
Артыкул прысвечаны разгляду палітычных аспектаў перспектывы здабычы сланцавага газу ў Польшчы. Аналізуецца агульная сітуацыя, звязаная са здабычай сланцавага газу ў Польшчы – аб’ёмы запасаў, тэхналагічныя асаблівасці здабычы, праблемы інвеставання і экалогіі. Падрабязна разглядаецца рэакцыя Расіі на перспектывы пераўтварэння Польшчы ў энергетычна незалежную краіну праз пазіцыі афіцыйных асобаў, аналітыкаў і журналістаў, кіраўнікоў нафтагазавых кампаній. Робіцца выснова пра тое, што нават частковая незалежнасць Польшчы ад расійскіх паставак прыроднага газу была прызнана расійскімі палітычнымі элітамі істотнай праблемай. Тым не менш, энергетычная незалежнасць Польшчы ў бліжэйшай перспектыве малаверагодная, і дасягнуць яе можна хутчэй за кошт імпарту звадкаванага газу з ЗША, чым мясцовай здабычы сланцавага газу.
Ключавыя словы: сланцавы газ, энергетычная бяспека, знешняя палітыка Расіі, Польшча.
Abstract
Th e article analyses political aspects of perspectives of shale gas production in Poland. A general situation with shale gas in Poland is studied, including the dimensions of its reserves, technological issues of production and problems of investment and ecology. Th e text gives a detailed analysis of Russian reaction on the perspectives of Poland to become an energy independent country based on positions of offi cials, analysts, journalists, and directors of oil and gas companies. Th e article concludes that Russian political elite regard even a partial independence of Poland from Russian gas supply as a serious problem. Nevertheless, energy independence of Poland in the near perspective seems unlikely, and it can be reached by
import of liquefi ed gas from the US rather than by production of local shale gas.
Keywords: Shale Gas, Energy Security, Foreign Policy of Russia, Poland.
Аннотация
Статья посвящена рассмотрению политических аспектов перспектив добычи сланцевого газа в Польше. Анализируется общая ситуация в сфере добычи сланцевого газа в стране – объёмы запасов, технологические особенности добычи, проблемы инвестирования и экологии. Подробно рассматривается реакция России на перспективы превращения Польши в энергетически независимую страну через позиции официальных лиц, аналитиков и журналистов, директоров нефтегазовых компаний. Делается вывод о том, что даже частичная независимость Польши от российских поставок природного газа была признана российскими политическими элитами существенной проблемой. Тем не менее, энергетическая независимость Польши в ближайшей перспективе маловероятна, и достигнуть её можно скорее за счёт импорта сжиженного газа из США, чем местной добычи сланцевого газа.
Ключевые слова: сланцевый газ, энергетическая безопасность, внешняя политика России, Польша.
Александр Пеганов. Чехословацкое направление внешней политики Венгрии в 1918-1920 годах (Full text)
Анатацыя / Abstract / Аннотация
Анатацыя
Артыкул разглядае чэхаславацкі вектар знешняй палітыкі Вугоршчыны ў 1918-1920 гадах і надае асаблівую ўвагу спробам Вугоршчыны захаваць кантроль над Славакіяй і Падкарпацкай Руссю (т.зв. Фельвідэк). Нягледзячы на захоп гэтых тэрыторыяў чэхаславацкімі войскамі ў снежні 1918 – чэрвені 1919 гадоў, у Будапешце спадзяваліся на вяртанне Славакіі і Падкарпацкай Русі і гарантавалі ім аўтаномію. Адначасова Вугоршчына шукала дапамогі ў Італіі, Савецкай Расіі, Польшчы, Румыніі і Францыі. Тым не менш, не ўтрымаўшы Фельвідэк, Вугоршчына падпісала Трыанонскі мір 4 чэрвеня 1920 года і пачала шукаць паляпшэння адносінаў з Чэхаславацкай Рэспублікай. Артыкул заснаваны на вугорскіх архіўных крыніцах і найноўшай гістарыяграфіі Вугоршчыны, Славакіі і Чэхіі.
Ключавыя словы: Вугоршчына, Чэхаславакія, Славакія, Падкарпацкая Русь, Верхняя Вугоршчына, 1918-1920 гады, знешняя палітыка, Трыанон.
Abstract
Th is article deals with the “Czechoslovak” issue of the Hungarian foreign policy in 1918-1920 and particularly considers Hungarian attempts to retain control over Slovakia and Subcarpathian Rus (so called Upper Hungary/Felvidék). Despite the Czechoslovak occupation of these territories in December 1918 – June 1919, Budapest hoped to get them back and guaranteed an autonomy. At the same time Hungary sought support of Italy, Soviet Russia, Poland, Romania and France. Finally, when these attempts failed and Hungary
signed the Trianon Peace Treaty (4 June 1920), Budapest tried to improve its relations with Prague. Th e article is based on Hungarian archive sources and newest historical works from
Hungary, Slovakia and the Czech Republic.
Keywords: Hungary, Czechoslovakia, Slovakia, Subcarpathian Rus, Upper Hungary, 1918-1920, Foreign Policy, Trianon.
Аннотация
Статья рассматривает “чехословацкий вектор” внешней политики Венгрии в 1918-1920 годах и уделяет особое внимание попыткам Венгрии сохранить контроль над Словакией и Подкарпатской Русью (Фельвидек). Несмотря на занятие этих территорий чехословацкими войсками в декабре 1918 – июне 1919 годов, в Будапеште надеялись на возвращение Словакии и Подкарпатской Руси и гарантировали им автономию. Одновременно Венгрия искала помощи у Италии, Советской России, Польши, Румынии и Франции. Тем не менее, так и не удержав Фельвидек, Венгрия подписала Трианонский мир 4 июня 1920 года и начала искать улучшения отношений с Чехословацкой Республикой. Статья базируется на венгерских архивных источниках и новейшей историографии Венгрии, Словакии и Чехии.
Ключевые слова: Венгрия, Чехословакия, Словакия, Подкарпатская Русь, Верхняя Венгрия, 1918-1920 годы, внешняя политика, Трианон.
Міжнароднае супрацоўніцтва
Андрей Елисеев. Перспективы рассмотрения вопроса о строительстве Островецкой АЭС в рамках Орхусской конвенции и Конвенции Эспо (Full text)
Анатацыя / Abstract / Аннотация
Анатацыя
У артыкуле даследуюцца працэдуры ў межах органаў па выкананні Орхускай канвенцыі і Канвенцыі Эспо у дачыненні да праекта Астравецкй АЭС. Выяўляецца як асаблівасці палітычнай сістэмы Беларусі ўплываюць на эфектыўнасць выканання Орхускай канвенцыі. Робіцца выснова пра тое, што эфектыўных праўных механізмаў уздзеяння на ўрад Беларусі ў дачыненні да будаўніцтва Астравецкай АЭС органы Орхускай канвенцыі і Канвенцыі Эспо не маюць. Робіцца прагноз, што наступная Нарада Бакоў Орхускай канвенцыі (2014 год) канстатуе частковы, але не поўны прагрэс Беларусі па раней прынятых рэкамендацыях, а Нарада Бакоў Канвенцыі Эспо (2014 год) ухваліць крытычныя высновы Камітэта па выкананні канвенцыі Эспо. З улікам увогуле станоўчага характару тэхнічнага супрацоўніцтва Беларусі з гэтымі міжнароднымі органамі, варта чакаць далейшага частковага, але не поўнага выканання ўрадам дадзеных рэкамендацыяў.
Ключавыя словы: Астравецкая АЭС, Беларусь, Орхуская канвенцыя, Канвенцыя Эспо.
Abstract
Th e article studies procedures within the bodies implementing the Aarhus and Espoo Conventions, which are applied towards the Astraviec Nuclear Power Plant project. It demonstrates how the political system of Belarus impacts the eff ectiveness of implementation of the Aarhus Convention. Th e article concludes that the bodies of Aarhus and Espoo Conventions do not have eff ective legal leverage on the Belarus government in the issue of Astraviec Nuclear Power Plant construction. Th e author predicts that the next meeting of the Parties to the Aarhus Convention (2014) will state a partial, but incomplete progress of Belarus in the implementation of received recommendations, while the meeting of the Parties to the Espoo Convention (2014) will approve critical conclusions of the Committee on the Implementation of Espoo Convention. Having regard to the generally positive experience of technical cooperation of Belarus with these international bodies, a further, though incomplete implementation of the received recommendation by Belarus government can be expected.
Keywords: Astrviec Nuclear Power Plant, Belarus, Aarhus Convention, Espoo Convention.
Аннотация
Исследуются процедуры в рамках органов по исполнению Орхусской конвенции и Конвенции Эспо в отношении проекта Островецкой АЭС. Выясняется, как особенности политической системы Беларуси влияют на эффективность соблюдения Орхусской Конвенции. Делается вывод о том, что эффективных правовых механизмов воздействия на правительство Беларуси относительно строительства Островецкой АЭС органы Орхусской конвенции и Конвенции Эспо не имеют. Делается прогноз, что последующее Совещание Сторон Орхусской конвенции в 2014 году констатирует частичный, но не полный прогресс Беларуси по своим ранее принятым рекомендациям, а Совещание Сторон Конвенции Эспо в 2014 году одобрит критические выводы Комитета по исполнению Конвенции Эспо. Учитывая в целом позитивный характер технического сотрудничества Беларуси с данными международными органами, следует ожидать дальнейшего частичного, но не полного выполнения правительством предписанных рекомендаций.
Ключевые слова: Островецкая АЭС, Беларусь, Орхусская конвенция, Конвенция Эспо.
Палітычныя інстытуты
Аляксандр Ланеўскі. Ад пратэсту да супраціву: вакол “справы беларускіх анархістаў” (Full text)
Анатацыя / Abstract / Аннотация
Анатацыя
У артыкуле разглядаюцца асноўныя этапы развіцця руху анархістаў у Беларусі – яго склад, арганізацыі, асноўныя ідэі і палітычная эвалюцыя. Асаблівая ўвага нададзена “справе беларускіх анархістаў” і “бабруйскай справе”. Аўтар аналізуе адносіны улады, палітычнай апазіцыі і грамадзянскай супольнасці да сучаснага анархісцкага руху ў Беларусі. Акрамя таго, ставіцца тэзіс аб відавочнай радыкалізацыі дзейнасці беларускіх анархістаў, а таксама працэсе салідарызацыі палітычнай апазіцыі і грамадскіх актывістаў.
Ключавыя словы: анархізм, грамадская актыўнасць, гісторыя палітычных рухаў, радыкальныя рухі, Беларусь.
Abstract
The article considers the main stages of the movement of anarchists in Belarus – its composition, organisation, basic ideas and political evolution, with special focus on the “Case of the Belarusian Anarchists” and the “Case of Babrujsk”. Th e author analyses the relationship between modern anarchist movement in Belarus and the government, political opposition and society. In addition, the article indicates the movement’s radicalisation and increasing solidarity between political opposition and social activists.
Keywords: Anarchism, Civil Activity, History of Political Movements, Radical Movements, Belarus.
Аннотация
В статье рассматриваются основные этапы развития движения анархистов в Беларуси – его состав, организация, основные идеи и политическая эволюция. Особое внимание уделено “дела беларусских анархистов” и “бобруйскому делу”. Автор анализирует отношение власти, политической оппозиции и гражданского общества к современному анархическому движению в Беларуси. Кроме того, ставится тезис об очевидной радикализации деятельности беларусских анархистов, а также о процессе солидаризации политической оппозиции и общественных активистов.
Ключевые слова: анархизм, общественная активность, история политических движений, радикальные движения, Беларусь.
Дзмітрый Ісаёнак, Таццяна Чыжова. Эвалюцыя беларускай мадэлі прыватызацыі з 1990 па 2013 год: перадумовы, канцэпцыі, зацікаўленыя суб’екты, вынікі, сацыяльныя наступствы (Full text)
Анатацыя / Abstract / Аннотация
Анатацыя
Артыкул прысвечаны эвалюцыі мадэлі прыватызацыі дзяржаўных прадпрыемстваў у Беларусі за перыяд з 1990 па 2013 год. Апісваюцца перадумовы і асноўныя этапы гісторыі прыватызацыі аб’ектаў дзяржаўнай уласнасці, эвалюцыя поглядаў улады на раздзяржаўленне маёмасці за апошнія 20 год. Гісторыя беларускай прыватызацыі – гэта гісторыя пошуку кампрамісу паміж тэндэнцыямі сучаснай сусветнай рынкавай эканомікі і ідэяй дзяржаўнага рэгулявання з мэтай сацыяльнай абароны насельніцтва. Робіцца выснова, што беларуская прыватызацыя вытворчасці не стала лакаматывам рынкавых рэформаў, фармавання класу ўласнікаў і буйнога нацыянальнага капіталу, таму на сёння яе можна лічыць перыферыяй рынкавых пераўтварэнняў у Беларусі.
Ключавыя словы: кааператывы, чэкавая прыватызацыя, «народны капіталізм», праграма прыватызацыі, аўкцыёны, нацыяналізацыя.
Abstract
Th e article deals with evolution of state property privatization model in Belarus in 1990-2013. It describes preconditions and major historical stages of privatization of state property and evolution of views of authorities on privatization over the last 20 years. History of Belarusian privatization is the story of fi nding a compromise between the trends of modern market economy and the idea of state regulation and social protection. It is concluded that Belarusian privatization did not become a locomotive of market reforms, formation of proprietary class and big national capital. Therefore, currently it can be considered as the periphery of market reforms in Belarus.
Keywords: Cooperatives, Voucher Privatization, «People’s Capitalism», Privatiza tion Program, Auctions, Nationalization.
Аннотация
Статья посвящена эволюции модели приватизации государственных предприятий в Беларуси за период с 1990 по 2013 год. Описываются предпосылки и основные этапы истории приватизации объектов государственной собственности, эволюция взглядов власти на разгосударствление имущества за последние 20 лет. История беларусской приватизации – это история поиска компромисса между тенденциями современной мировой рыночной экономики и идеей государственного регулирования с целью социальной защиты населения. Делается вывод, что беларусская приватизация производства не стала локомотивом рыночных реформ, формирования класса собственников и крупного национального капитала, поэтому на сегодня ее можно считать периферией рыночных преобразований в Беларуси.
Ключевые слова: кооперативы, чековая приватизация, «народный капитализм «, программа приватизации, аукционы, национализация.
Палітычная гісторыя (краёвыя партыі пач. ХХ стагоддзя)
Краёвая партыя Літвы і Беларусі (асноўная праграма) (Full text)
Анатацыя / Abstract / Аннотация
Анатацыя
Пераклад з польскай на беларускую мову праграмы Краёвай партыі Літвы і Беларусі (1907). Аўтар дакумента Раман Скірмунт (1868-1939) – уплывовы прадстаўнік краёвага і беларускага нацыянальнага руху. Партыя стаяла на кансерватыўных пазіцыях, выступала за аўтаномію і еднасць зямель былога Вялікага Княства Літоўскага. Стварэнне і дзейнасць партыі праходзіла, галоўным чынам, у 1905-1908 гадах.
Ключавыя словы: Краёвы рух, палітычныя партыі, палітычная гісторыя, Літва і Беларусь.
Abstract
A translation from Polish to Belarusian of the programme of Krajowcy Party of Lithuania and Belarus (1907). Th e author of the document is Raman Skirmunt (1868-1939), an infl uential figure within the Kraj movement as well as Belarusian national movement. Th e party held a conservative position and advocated autonomy and integrity of the lands of former Grand Duchy of Lithuania. Th e creation and activity of the party took place mainly in 1905-1908.
Keywords: Kraj Movement, Political Parties, Political History, Lithuania and Belarus.
Аннотация
Перевод с польского на беларусский язык программы Краёвой партии Литвы и Беларуси (1907). Автор документа Роман Скирмунт (1868-1939) – влиятельный представитель краёвого и беларусского национальных движений. Партия стояла на консервативных позициях, выступала за автономию и единство земель бывшего Великого княжества Литовского. Создание и деятельность партии происходила, главным образом, в 1905-1908 годах.
Ключевые слова: Краёвое движение, политические партии, политическая история, Литва и Беларусь.
Праграма Канстытуцыйна-каталіцкай партыі Літвы і Беларусі (Full text)
Анатацыя / Abstract / Аннотация
Анатацыя
Пераклад з польскай на беларускую мову праграмы Канстытуцыйна-каталіцкай партыі Літвы і Беларусі. Аўтар дакумента Эдвард фон Роп (1851-1939) – адзін з лідараў краёвага руху ў Беларусі і Літве пачатку ХХ стагоддзя. Партыя прытрымлівалася правых кансерватыўных традыцый, выступала за аўтаномію і еднасць зямель былога Вялікага Княства Літоўскага. Дзейнасць партыі прыпадае на 1905-1907 гады.
Ключавыя словы: Краёвы рух, палітычныя партыі, палітычная гісторыя, Літва і Беларусь.
Abstract
A translation from Polish to Belarusian of the programme of the Constitutional-Catholic Party of Lithuania and Belarus. Th e author of the document is Edward von Ropp (1851-1939) – one of the leaders of Kraj movement in Belarus and Lithuania at the beginning of the 20th century.
The party followed right-conservative traditions and supported autonomy and integrity of the lands of former Grand Duchy of Lithuania. Th e party was active during 1905-1907.
Keywords: Kraj Movement, Political Parties, Political History, Lithuania and Belarus.
Аннотация
Перевод с польского на беларусский язык программы Конституционно-католической партии Литвы и Беларуси. Автор документа Эдвард фон Ропп (1851-1939) – один из лидеров краёвого движения в Беларуси и Литве начала ХХ века. Партия придерживалась правых консервативных традиций, выступала за автономию и единство земель бывшего Великого княжества Литовского. Партия действовала в 1905-1907 годах.
Ключевые слова: Краёвое движение, политические партии, политическая история, Литва и Беларусь.
Праграма Літоўскай дэмакратычнай партыі (праект) (Full text)
Анатацыя / Abstract / Аннотация
Анатацыя
Пераклад з літоўскай на беларускую мову праекту праграмы Літоўскай дэмакратычнай партыі 1902 года. Літоўская дэмакратычная партыя (з 1906 года Дэмакратычная партыя Літвы) – адна з найбольш уплывовых літоўскіх палітычных арганізацый пачатку ХХ стагоддзя. Дзейнічала з 1902 па 1920 год.
Ключавыя словы: літоўскі нацыянальны рух, літоўскія палітычныя партыі, гісторыя Літвы і Беларусі, пачатак ХХ стагоддзя, Расійская імперыя.
Abstract
A translation from Lithuanian to Belarusian of the 1902 draft programme of the Lithuanian Democratic Party. Th e party was called the Democratic Party of Lithuania since 1906 and became one of the most infl uential Lithuanian political organisations of the beginning of the 20th century. Th e party was active from 1902 till 1920.
Keywords: Lithuanian National Movement, Lithuanian Political Parties, History of Lithuania and Belarus, Beginning of the 20th Century, Russian Empire.
Аннотация
Перевод с литовского на беларусский язык проекта программы Литовской демократической партии 1902 года. Литовская демократическая партия (с 1906 года Демократическая партия Литвы) – одна из наиболее влиятельных литовский политических организаций ХХ века. Действовала с 1902 по 1920 год.
Ключевые слова: литовское национальное движение, литовские политические партии, история Литвы и Беларуси, начало ХХ века, Российская империя.
Праграма Дэмакратычнай партыі Літвы (Full text)
Анатацыя / Abstract / Аннотация
Анатацыя
Пераклад з літоўскай на беларускую мову праекту праграмы Дэмакратычнай партыі Літвы 1906 года. Дэмакратычная партыя Літвы (да 1906 года Літоўская дэмакратычная партыя) – адна з найбольш уплывовых літоўскі палітычных арганізацый пачатку ХХ стагоддзя. Дзейнічала з 1902 па 1920 год.
Ключавыя словы: літоўскі нацыянальны рух, літоўскія палітычныя партыі, гісторыя Літвы і Беларусі, пачатак ХХ стагоддзя, Расійская імперыя.
Abstract
A translation from Lithuanian to Belarusian of the draft programme of the Democratic Party of Lithuania. Th e party had the name Lithuanian Democratic Party until 1906 and was one of the most infl uential Lithuanian political organisations of the beginning of the 20th century. Th e party was active from 1902 till 1920.
Keywords: Lithuanian National Movement, Lithuanian Political Parties, History of Lithuania and Belarus, Beginning of the 20th Century, Russian Empire.
Аннотация
Перевод с литовского на беларусский язык проекта программы Демократической партии Литвы 1906 года. Демократической партии Литвы (до 1906 года Литовская демократическая партия) – одна из наиболее влиятельных литовский политических организаций ХХ века. Действовала с 1902 по 1920 год.
Ключевые слова: литовское национальное движение, литовские политические партии, история Литвы и Беларуси, начало ХХ века, Российская империя.
Маніфест Нацыянальнай партыі літоўскіх дэмакратаў (Full text)
Анатацыя / Abstract / Аннотация
Анатацыя
Пераклад з літоўскай на беларускую мову маніфесту Нацыянальнай партыі літоўскіх дэмакратаў 1905 года. Партыя мела правую і нацыянальна арыентаваную праграму, у яе ўваходзіў адзін з пачынальнікаў літоўскага нацыянальнага руху Ёнас Басанавічус (1851-1927), а таксама будучы аўтарытарны лідар міжваеннай Літвы Антанас Смятона (прэзідэнт Літоўскай Рэспублікі ў 1919-1920 і 1926-1940 гадах). Партыя дзейнічала з 1905 па 1913 год.
Ключавыя словы: літоўскі нацыянальны рух, літоўскія палітычныя партыі, нацыянальныя партыі, гісторыя Літвы і Беларусі, Расійская імперыя.
Abstract
A translation from Lithuanian to Belarusian of the 1905 Manifesto of the National Party of Lithuanian Democrats. Th e party had a rightists and nationally oriented programme. Among its active member were Jonas Basanavičius (1851-1927), one of the fathers of Lithuanian national movement, and future authoritarian leader of the interwar Lithuania Antanas Smetona (the president of the Republic of Lithuania in 1919-1920 and 1926-1940). The party was active from 1905 till 1913.
Keywords: Lithuanian National Movement, Lithuanian Political Parties, National Parties, History of Lithuania and Belarus, Russian Empire.
Аннотация
Перевод с литовского на беларусский язык манифеста Национальной партии литовских демократов 1905 года. Партия имела правую и национально ориентированную программу, в неё входил один из родоначальников литовского национального движения Йонас Басанавичюс (1851-1927), а также будущий авторитарный лидер межвоенной Литвы Антанас Смятона (президент Литовской Республики в 1919-1920 и 1926-1940 годах). Партия действовала с 1905 по 1913 год.
Ключевые слова: литовское национальное движение, литовские политические партии, история Литвы и Беларуси, начало ХХ века, Российская империя.
Літоўскае аб’яднанне хрысціянскіх дэмакратаў (праект праграмы) (Full text)
Анатацыя / Abstract / Аннотация
Анатацыя
Пераклад з літоўскай на беларускую мову праекту праграмы Літоўскага аб’яднання хрысціянскіх дэмакратаў 1907 года. Літоўскае аб’яднанне хрысціянскіх дэмакратаў (Хрысціянска-дэмакратычнае аб’яднанне Літвы) дзейнічала ў 1905-1907 гадах. Аднавіла дзейнасць у час Першай сусветнай вайны і была адной з найбуйнейшых партый першых гадоў літоўскай незалежнасці.
Ключавыя словы: літоўскі нацыянальны рух, літоўскія палітычныя партыі, хрысціянская дэмакратыя, гісторыя Літвы і Беларусі, Расійская імперыя.
Abstract
A translation from Lithuanian to Belarusian of the 1907 programme draft (in original – manifesto) of the Lithuanian Union of Christian Democrats. The Union (also called Christian-Democratic Union of Lithuania) was active in 1905-1907 and resumed its activity during World War I, being one of the largest parties of the firsts years of Lithuania’s independence.
Keywords: Lithuanian National Movement, Lithuanian Political Parties, Christian Democracy, History of Lithuania and Belarus, Russian Empire.
Аннотация
Перевод с литовского на беларусский язык проекта программы Литовского объединения христианских демократов 1907 года. Литовское объединение христианских демократов (христианско-демократическое объединение Литвы) действовало в 1905-1907 годах. Возобновило деятельность в годы Первой мировой войны и было одной из наиболее крупных партий первых лет литовской независимости.
Ключевые слова: литовское национальное движение, литовские политические партии, христианская демократия, история Литвы и Беларуси, Российская империя.
Аўтары (па-беларуску) /Authors (in English) (pdf)