У артыкуле разглядаюцца асаблівасці першых этапаў фарміравання савецкай філасофіі ў Беларусі. У прыватнасці аналізуецца няўстойлівасць марксісцкага канону 1920-х гадоў, закладанне асноваў новай тэрміналогіі, разнастайнасці ў разуменні гісторыі філасофскай думкі. Асаблівая ўвага надаецца разгляду прац вядомых савецкіх філосафаў, якія нарадзіліся і рабілі сваю акадэмічную кар’еру ў Беларусі: Сямён Вальфсон, Саламон Кацэнбоген, Рувім Выдра, Бернард Быхоўскі. Робіцца ацэнка ўплыву адзначаных аўтараў на стварэнне канону савецкага марксізму, а таксама практыку выкладання марксізму ва ўніверсітэтах СССР.

Ключавыя словы: марксізм, беларуская філасофія, Сямён Вальфсон, Саламон Кацэнбоген, гістарычны матэрыялізм, гісторыя ідэй

The article considers the first stages of formation of Soviet philosophy in Belarus. It analyses instability of the Marxist canon of 1920s, the foundation of new terminology, variations in understanding of philosophical thought. Particular attention is given to the works of famous Soviet philosophers who were born and made their academic careers in Belarus: Siamion Valfson, Salamon Kacenbohen, Ruvim Vydra, Bernard Bychoŭski. Th e article also estimates the infl uence of these authors on the creation of canon of Soviet Marxism and on teaching of Marxism in the USSR universities.

Keywords: Marxism, Belarusian Philosophy, Siamion Valfson, Salamon Kacenbohen, Historical Materialism, History of Ideas.

The article considers the first stages of formation of Soviet philosophy in Belarus. It analyses instability of the Marxist canon of 1920s, the foundation of new terminology, variations in understanding of philosophical thought. Particular attention is given to the works of famous Soviet philosophers who were born and made their academic careers in Belarus: Siamion Valfson, Salamon Kacenbohen, Ruvim Vydra, Bernard Bychoŭski. Th e article also estimates the infl uence of these authors on the creation of canon of Soviet Marxism and on teaching of Marxism in the USSR universities.

Ключевые слова: марксизм, белорусская философия, Семен Вольфсон, Соломон Каценбоген, исторический материализм, история идей.

Залежнасць беларускай палітычнай навукі ад ідэалогіі, а таксама адсутнасць для яе належных акадэмічных стандартаў, з’яўляецца сталай праблемаю. Увазе прапануецца афіцыйны дакумент (рашэнне Вышэйшай атэстацыйнай камісіі Беларусі пра адмову ў наданні ступені кандыдата гістарычных навук ), які паказвае глыбіню гэтых негатыўных працэсаў. Дакумент вылучаецца своеасаблівай аргументацыяй. Фактычна дысертацыя была адхілена з-за невыкарыстання аўтарам у сваіх развагах некаторых “тэорый змовы”, ідэалагічнай няправільнасці і недастатковага антыамерыканізму. Уласна акадэмічная і навуковая аргументацыя ў прапанаваным рашэнні практычна адсутнічае.

Ключавыя словы: навука, паліталогія, дысертацыі, ідэалагічны кантроль, Вышэйшая атэстацыйная камісія, антыамерыканізм.

The dependence of political science on ideology and the absence of academic standards remain a permanent problem in Belarus. The official document suggested here presents the decision of the Higher Attestation Commission of the Republic of Belarus to decline the award of PhD in History degree. It demonstrates the depth of these negative processes and is notable for its peculiar reasoning. In fact the dissertation was declined because the author did not use the conspiracy theory in his argument and he also lacked ideological accuracy and anti-Americanism. Meanwhile, academic and scientifi c reasoning is not mentioned in this decision.

Keywords: Belarusian Science, Political Science, Dissertations, Ideological Control, Higher Attestation Commission, Anti-Americanism.

Зависимость беларусской политической науки от идеологии, а также отсутствие для нее надлежащих академических стандартов, является постоянной проблемой. Вни- манию предлагается официальный документ (решение Высшей аттестационной ко- миссии Беларуси об отказе в предоставлении степени кандидата исторических наук), который показывает глубину этих негативных процессов. Документ выделяется сво- еобразной аргументацией. Фактически диссертация была отклонена из-за неисполь- зования автором в своих рассуждениях некоторых «теорий заговора», идеологиче- ской неправильности и недостаточного антиамериканизма. Собственно академиче- ская и научная аргументация в предложенном решении практически отсутствует.

Ключевые слова: беларусская наука, политология, диссертации, идеологический контроль, Высшая аттестационная комиссия, антиамериканизм.

Апытанне дзевяці вядомых беларускіх інтэлектуалаў пра агульную інтэлектуальную сітуацыю ў Беларусі. Тэкст утрымлівае адказы на пытанні пра ўплыў інтэлектуалаў на актуальны стан беларускай культуры і нацыі, стратэгіі інтэлектуальнай дзейнасці ў сучасных (крызісных) умовах. Таксама прапануюцца адказы на пытанне пра тое, з якімі палітычнымі, сацыяльным ды культурнымі выклікамі даводзіцца сёння сутыкацца беларускім інтэлектуалам.

Ключавыя словы: інтэлектуальная сітуацыя, інтэлектуалы, акадэмічная супольнасць, беларускае грамадства, беларуская культура.

The survey of nine well-known Belarusian intellectuals on the general intellectual situation in Belarus. Th e text presents the answers to the questions on the infl uence of intellectuals on the current state of Belarusian culture and nation, and the strategy of intellectual activity in modern conditions of crisis. The respondents also answer what political, social and cultural challenges Belarusian intellectuals face today.

Keywords: Intellectual Situation, Intellectuals, Academic Community, Belarusian Society, Belarusian Culture.

Опрос девяти известных беларусских интеллектуалов про общую интеллектуальную ситуацию в Беларуси. Текст содержит ответы на вопросы о влиянии интеллектуалов на актуальное состояние беларусской культуры и нации, стратегии интеллектуальной деятельности в современных (кризисных) условиях. Также предлагаются ответы на вопрос о том, с какими политическими, социальными и культурными вызовами приходится сегодня сталкиваться беларусским интеллектуалам.

Ключевые слова: интеллектуальная ситуация, интеллектуалы, академическое сообщество, беларусское общество, беларусская культура.

У тэксце падаецца кароткая аўтарская візія асноўных этапаў эвалюцыі сучаснага бела- руская мыслення з пачатку 1990-х да сённяшняга дня.

Ключавыя словы: беларускае мысленне, інтэлектуальная гісторыя, гісторыя філасофіі, гісторыя ідэй.

Th e text gives a short author’s vision of the main stages of evolution of modern Belarusian thinking from the start of 1990s to present days.

Keywords: Belarusian Th inking, Intellectual History, History of Philosophy, History of Ideas

В тексте дается краткое авторское видение основных этапов эволюции современного беларусского мышления с начала 1990-х до сегодняшнего дня.

Ключевые слова: беларусская мысль, интеллектуальная история, история философии, история идей.

У тэксце прапануецца сціслы разгляд логікі і ўмоў развіцця беларускай філасофіі з 1991 года. Аналізуюцца асноўныя праблемы і выклікі для філасофіі як акадэмічнай дысцыпліны, а таксама з’явы культуры ва ўмовах сучаснай Беларусі.

Ключавыя словы: беларуская філасофія, інтэлектуальная сітуацыя, гісторыя ідэй, акадэмічная супольнасць.

Th e text off ers a brief analysis of the logic and conditions of development of Belarusian philosophy since 1991. It considers the main problems and challenges for philosophy as academic discipline and as cultural phenomenon in modern Belarus.

Keywords: Belarusian Philosophy, Intellectual Situation, History of Ideas, Acade mic Community

В тексте предлагается краткое рассмотрение логики и условий развития беларусской философии с 1991 года. Анализируются основные проблемы и вызовы для философии как академической дисциплины, а также явления культуры в условиях современной Беларуси.

Ключевые слова: беларусская философия, интеллектуальная ситуация, история идей, академическое сообщество.

У тэксце, на падставе сямі сфармуляваных тэзісаў, прапануецца сціслы аўтарскі аналіз беларускай інтэлектуальнай сітуацыі. Перш за ўсё разглядаюцца судачыненні і канфлікты “чыстага” і “практычнага” розуму, прапануецца аўтарская інтэрпрэтацыя праблемы і яе ўпісанне ў кантэкст ранейшых інтэлектуальных дыскусій.

Ключавыя словы: інтэлектуальная сітуацыя, практычны розум, інжыне- рыя, Маркс, Кант.

Th e text off ers a brief analysis of Belarusian intellectual situation made from the seven points. Th e author considers the relations and confl icts between the “clear” and “practical” mind. He also off ers his own interpretation of the problem and its inclusion into the earlier intellectual discussions.

Keywords: Intellectual Situation, Practical Mind, Engineering, Marx, Kant.

В тексте, на основании семи сформулированных тезисов, предлагается краткий авторский анализ беларусской интеллектуальной ситуации. Прежде всего рассматриваются соотношения и конфликты «чистого» и «практического» разума, предлагается авторская интерпретация проблемы и ее вписывание в контекст прежних интеллектуальных дискуссий.

Ключевые слова: интеллектуальная ситуация, практический разум, инже- нерия, Маркс, Кант.

Тэзісы каротка пазначаюць аўтарскае вызначэнне інтэлектуальнай сітуацыі ў Беларусі. Інтэлектуальная сітуацыя разглядаецца як сітуацыя здзяйснення мыслення. Вызначаюцца наступныя ўмовы мыслення: аганальнаcць і змястоўная напружанасць, звязанасць з практыкай і існаванне працяглых нявырашаных праблем.

Ключавыя словы: інтэлектуальная сітуацыя, мысленне, інтэлектуальная супольнасць.

The theses briefl y describe the author’s defi nition of intellectual situation in Belarus. Intellectual situation is considered as a situation of thinking. The authors defines the conditions of thinking as agonality and substantial strain, connection with practice and the existence of long-lasting unresolved problems.

Keywords: Intellectual Situation, Thinking, Intellectual Community

Тезисы кратко обозначают авторское определение интеллектуальной ситуации в Беларуси. Интеллектуальная ситуация рассматривается как ситуация совершения мышления. Определяются следующие условия мышления: агональноcть и содержательная напряженность, связанность с практикой и существование длительных нерешенных проблем.

Ключевые слова: интеллектуальная ситуация, мышление, интеллектуальная общность.

Падаецца аўтарскае разуменне інтэлектуальнай сітуацыі ў сучаснай Беларусі. Асаблі- вая ўвага надаецца вылучэнню надзённых патрэб і выклікаў перад інтэлектуальнай супольнасцю – неабходнасць упісаць сваё мысленне ў гістарычны кантэкст, крытыкаваць і нанова вызначаць сэнсы ў сучасным грамадстве, адмовіцца ад апісальнасці мыслення і перайсці да яго тэматызацыі.

Ключавыя словы: інтэлектуальная сітуацыя, інтэлектуалы, гістарычны кантэкст, дэканструкцыя.

The article presents the author’s understanding of intellectual situation in modern Belarus. It formulates the current needs and challenges for intellectual community – the need to integrate one’s thinking into historical context, criticise and redefi ne the meanings in modern society, reject the descriptiveness of thinking and switch to its theming.

Keywords: Intellectual Situation, Intellectuals, Historical Context, Deconstruction.

Дается авторское понимание интеллектуальной ситуации в современной Беларуси. Особое внимание уделяется выделению насущных потребностей и вызовов перед интеллектуальным сообществом – необходимость вписать свое мышление в исторический контекст, критиковать и заново определять смыслы в современном обществе, отказаться от описательности мышления и перейти к его тематизации.

Ключевые слова: интеллектуальная ситуация, интеллектуалы, исторический контекст, деконструкция.

Тэкст прапануе сціслае пазначэнне асаблівасцяў мыслення беларускіх інтэлектуалаў, якія займаюцца даследаваннем сучаснага грамадства. У якасці асаблівасцяў вылучаюцца спецыфічныя стасункі (залежнасць) ад улады, пашыранасць ідэалагічнай рыторыкі і ідэалагічнага абгрунтавання ідэй, састарэласць тэрміналогіі і тэарэтычных схем, туманнасць пры выкладанні думкі.

Ключавыя словы: беларуская навука, стан сацыяльных і гуманітарных дысцыплін, мысленне, навука і ўлада.

Th e text off ers a brief outline of the way of thinking of Belarusian intellectuals who study the modern society. Among its features are special relations (dependence) on authorities, spread of ideological rhetoric and ideological justification of ideas, obsolescence of terminology and theoretical schemes, obscurity in presentation of thoughts.

Keywords: Belarusian Science, State of Social and Humanitarian Disciplines, Thinking, Science and Power.

Текст предлагает краткое обозначение особенностей мышления беларусских интеллектуалов, занимающихся исследованием современного общества. В качестве особенностей выделяются специфические отношения (зависимость) от власти, распространенность идеологической риторики и идеологического обоснования идей, устарелость терминологии и теоретических схем, туманность при изложении мысли.

Ключевые слова: беларусская наука, состояние социальных и гуманитарных дисциплин, мышление, наука и власть.

Тэкст прапануе сціслае апісанне ўзаемаадносін інтэлектуалаў і ўлады ў сучаснай Беларусі. Разглядаецца, якім чынам інтэлектуалы ўключаны ў палітыку, што ўлада прапаноўвае і што патрабуе ад інтэлектуальнай супольнасці, якое месца ёй адводзіцца ў грамадстве і як інтэлектуалы прымаюць гэтыя ролі. У якасці схемы для аналізу выкарыстоўваецца аналогія з патрыярхальнай сям’ёй, у якой інтэлектуалам адводзіцца роля “нелюбімага дзіцяці”.

Ключавыя словы: інтэлектуальная сітуацыя, беларускія інтэлектуалы, навука і ўлада, патрыярхальная сям’я, патэрналізм.

Th e text offers a brief description of relations of Belarusian intellectuals with authorities in modern Belarus. It considers the way intellectuals are engaged in politics, what authorities off er and what demand from intellectual community, which roles they receive in society and how intellectuals accept these roles. The author uses analogy with patriarchal family where intellectuals have the role of an “unloved child”.

Keywords: Intellectual Situation, Belarusian Intellectuals, Science and Power, Patriarchal Family, Paternalism.

Текст предлагает краткое описание взаимоотношений интеллектуалов и власти в современной Беларуси. Рассматривается, каким образом интеллектуалы включены в политику, что власть предлагает и что требует от интеллектуального сообщества, какое место ему отводится в обществе и как интеллектуалы принимают эти роли. В качестве схемы для анализа используется аналогия с патриархальной семьей, в которой интеллектуалам отводится роль «нелюбимого ребенка».

Ключевые слова: интеллектуальная ситуация, беларусские интеллектуалы, наука и власть, патриархальная семья, патернализм.

Тэкст прапануе схему спалучэння сацыяльных роляў – эрудыта, эксперта, інтэлігента. Разглядаецца складаная сістэма дачыненняў эрудытаў, экспертаў і інтэлігентаў з уладай, грамадствам, ведамі. Пазначаны асноўныя стратэгіі і мадэлі паводзінаў у сучасным інтэлектуальным полі Беларусі.

Ключавыя словы: эрудыт, эксперт, інтэлігент, веды і ўлада, спажыванне веды.

The text presents a scheme of combination of social roles – an erudite, an expert, an intellectual. It considers a complicated system of relations of erudites, experts and intellectuals with authorities, society and knowledge. Main strategies and models of behaviour in modern intellectual field of Belarus are described.

Keywords: Erudite, Expert, Intellectual, Knowledge and Power, Consumption of Knowledge.

Текст предлагает схему сочетания социальных ролей – эрудита, эксперта, интеллигента. Рассматривается сложная система отношений эрудитов, экспертов и интеллигентов с властью, обществом, знаниями. Указаны основные стратегии и модели поведения в современном интеллектуальном поле Беларуси.

Ключевые слова: эрудит, эксперт, интеллигент, знания и власть, потребление знания.

Рэцэнзія разглядае манаграфію, напісаную дырэктарам Інстытута сацыялогіі НАН Ігарам Катляровым і дацэнтам Акадэміі кіравання Алай Веруш. Адзначаецца неадпаведнасць працы навуковым крытэрам і яе скіраванасць на акадэмічнае абгрунтаванне легітымнасці сучаснага палітычнага рэжыму ў Беларусі.

Ключавыя словы: аўтарытарызм, дзяржаўнае кіраванне, ідэалогія, найноўшая гісторыя Беларусі, палітычнае лідарства.

Th e review examines a monograph written by the director of Institute of Sociology of Belarusian Academy of Sciences Ihar Katliaroŭ and docent of Public Administrtaion Academy Alla Vieruš. It reveals the lack of scientifi c substance in the work and its orientation towards academic justifi cation of the legitimacy of current political regime in Belarus.

Keywords: Authoritarianism, Public Administration, Ideology, Modern History of Belarus, Political Leadership.

Рецензия рассматривает монографию, написанную директором Института социологии НАН Игорем Котляровым и доцентом Академии управления Аллой Веруш. Отмечается несоответствие работы научным критериям и её направленность на академическое обоснование легитимности современного политического режима в Беларуси.

Ключевые слова: авторитаризм, государственное управление, идеология, новейшая история Беларуси, политическое лидерство.

У рэцэнзіі аналізуецца праца амерыканскага даследчыка беларускага паходжання, які разглядае Беларусь як краіну, што паўстала на мяжы заходняй і усходняй цывілізацыяў. Робіцца крытычны агляд асноўных пазіцый аўтара, а таксама раскрываюцца агульныя праблемы рэпрэзентацыі Беларусі ў англамоўнай літаратуры.

Ключавыя словы: беларуская нацыя, Беларусь, памежжа, цывілізацыйны падыход, культурны разлом.

The review analyses a work of American researcher of Belarusian origin, who considers Belarus as a country which appeared on the borderland of western and eastern civilisations. The reviewer gives a critical overview of the main author’s points and reveals the main problems of representation of Belarus in the English language literature.

Keywords: Belarusian Nation, Belarus, Borderland, Civilisational Approach, Cultural Divide.

В рецензии анализируется работа американского исследователя беларусского происхождения, который рассматривает Беларусь как страну, что возникла на границе западной и восточной цивилизаций. Делается критический обзор основных позиций автора, а также раскрываются общие проблемы репрезентации Беларуси в англоязычной литературе.

Ключевые слова: беларусская нация, Беларусь, пограничье, цивилизационный подход, культурный разлом.

У рэцэнзіі разгледжаны зборнік артыкулаў, які з’яўляецца вынікам даследавання, праведзенага Цэнтрам еўрапейскай трансфармацыі ў 2012 годзе. Даследаванне было прысвечана стану працэсаў дэсаветызацыі ў розных сферах жыцця Беларусі: працы і занятасці, навукі, прадпрымальніцтва, святочнай культуры і інш.

Ключавыя словы: савецкае, дэсаветызацыя, ідэнтычнасць, ідэалогія, дзяржаўная палітыка, святочная культура.

Th e review considers a collection of articles which appeared as a result of study conducted by the Centre for European Transformation in 2012. Th e study examined the process of desovietisation in various fi elds of life of Belarus: labour and employment, business, culture of celebration etc.

Keywords: the Soviet, Desovietisation, Identity, Ideology, Public Policy, Culture of Celebration.

В рецензии рассмотрен сборник статей, являющийся результатом исследования, проведенного Центром европейской трансформации в 2012 году. Исследование было посвящено состоянию процессов десоветизации в различных сферах жизни Беларуси: труда и занятости, науки, предпринимательства, праздничной культуры и пр.

Ключевые слова: советское, десоветизация, идентичность, идеология, государственная политика, праздничная культура.

У рэцэнзіі разглядаецца калектыўнае даследаванне стану сацыяльна-гуманітарных навук у Беларусі і Украіне пасля 1991 года. Адзначаецца піянерскі характар гэтага даследавання, разгляд праблематычных і разам з тым ігнараваных пытанняў, найперш тэарэтычных і метадалагічных арыентацый сацыяльна-гуманітарных навук. Пры гэтым у разгляданай манаграфіі досыць шмат недапрацаванасцей, і асноўны акцэнт у рэцэнзіі робіцца на дыялагічнае дапаўненне лакун даследавання.

Ключавыя словы: сацыяльныя і гуманітарныя навукі, метадалогія, навуковыя шко лы, дыскурс-аналіз.

The review examines a collective study of the state of social and humanitarian disciplines in Belarus and Ukraine after 1991. The work became pioneering as it considered problematic and ignored issues of theoretical and methodological orientation of social and humanitarian disciplines. However, the study has quite a lot of drawbacks and the review attempts to fill these gaps in dialogical form.

Keywords: Social and Humanitarian Disciplines, Methodology, Academic Schools, Discourse Analysis.

В рецензии рассматривается коллективное исследование состояния социально-гуманитарных наук в Беларуси и Украине после 1991 года. Отмечается пионерский характер этого исследования, рассмотрение проблематичных и вместе с тем игнорируемых вопросов, прежде всего теоретических и методологических ориентаций социально-гуманитарных наук. При этом в рассматриваемой монографии достаточно много недоработок, и основной акцент в рецензии делается на диалогическое дополнение лакун исследования.

Ключевые слова: социальные и гуманитарные науки, методология, научные школы, дискурс-анализ.

Рэцэнзія на зборнік навуковых артыкулаў, апублікаваных з 2000 па 2011 гады і прысвечаных аналізу месца і ролі візуальных вобразаў у сістэме сучасных мас-медыя.

Ключавыя словы: візуальная рэпрэзентацыя, візуальныя вобразы, інтэрнэт, кінематограф, мас-медыя, тэлебачанне.

The review considers a collection of articles published from 2000 to 2011, which analyse the place and role of visual images in the system of modern mass-media.

Keywords: Visual Representation, Visual Images, Internet, Cinema, Mass-media, Television.

Рецензия на сборник научных статей, опубликованных с 2000 по 2011 годы и посвященных анализу места и роли визуальных образов в системе современных масс-медиа.

Ключевые слова: визуальная репрезентация, визуальные образы, интернет, кинематограф, масс-медиа, телевидение.

У рэцэнзіі разглядаецца анталогія Літоўскай палітычнай думкі канца ХІХ – пачатку ХХ стагоддзя. Анталогія складаецца з перакладаў на беларускую мову прац найбольш значных пачынальнікаў літоўскага нацыянальнага руху.

Ключавыя словы: літоўскі нацыянальны рух, Літва, нацыянальнае адраджэнне, гісторыя канца ХІХ – пачатку ХХ стагоддзя, нацыятварэнне.

The review considers the anthology of Lithuanian political thought of the end of the 19th – beginning of the 20th centuries. Th e anthology compiles translations of the works of the most signifi cant initiators of Lithuanian national movement into Belarusian language.

Keywords: Lithuanian National Movement, Lithuania, National Renaissance, History of the End of the 19th – Beginning of the 20th Centuries, Nation-Building.

В рецензии рассматривается онтология Литовской политической мысли конца XIX – начала ХХ века. Онтология состоит из переводов на беларусский язык трудов наиболее значимых родоначальников литовского национального движения.

Ключевые слова: литовское национальное движение, Литва, национальное возрождение, история конца XIX – начала XX века, нациотворение.

Рэцэнзія на кнігу польскай даследчыцы Гіжэлі Хмелеўскай, прысвечаную беларускаму і польскаму грамадска-палітычнаму дзеячу Эдварду Вайніловічу і гісторыі яго сям’і. Побач з вядомымі звесткамі ў працы прадстаўленыя непублікаваныя раней крыніцы – прыватныя лісты Вайніловіча, перапіска паміж родзічамі, сямейныя здымкі і дакументы.

Ключавыя словы: Эдвард Вайніловіч, беларуска-польскія дачыненні, эліты Беларусі пачатку ХХ стагоддзя, краёўцы, біяграфія.

The review of the book of Polish researcher Gizela Chmielewska, which tells about Belarusian and Polish public fi gure Edward Vajnilovič and history of his family. Along with familiar information the work provides some sources earlier unknown – private letters of Vajnilovič, correspondence among the relatives, family photos and documents.

Keywords: Edward Vajnilovič, Belarusian-Polish Relations, Elite of Belarus of the Beginning of 20th Century, Kraj Idea Followers, Biography.

Рецензия на книгу польской исследовательницы Гижэли Хмелевской, посвященную беларусскому и польскому общественно-политическому деятелю Эдварду Войниловичу и истории его семьи. Рядом с известными данными в работе представлены неопубликаванные ранее источники – частные письма Войниловича, переписка между родственниками, семейные снимки и документы.

Ключевые слова: Эдвард Войнилович, белорусско-польские отношения, элиты Беларуси начала ХХ века, краёвцы, биография.

У рэцэнзіі разглядаецца манаграфія амерыканскага даследчыка, прысвечаная нямецкім мітам і стэрэатыпам аб усходняй частцы Еўропы (ад Волгі да Балтыкі і Балканаў) і яе народах з 1800 года і да нашых дзён. У рэцэнзіі аналізуюцца агульныя пазіцыі аўтара па гэтым пытанні, а таксама выказваюцца асобныя крытычны заўвагі.

Ключавыя словы: Усходняя Еўропа, Германія, германскі нацыяналізм, на- цыянальныя стэрэатыпы, нацыянальныя міты.

The review considers a monograph of a well-known American researcher which analyses German myths and stereotypes of Eastern Europe (from the Volga to the Baltic Sea and the Balkans) and its nations from 1800 to present days. The review analyses general positions of the author on the subject and suggests certain critical points.

Keywords: Eastern Europe, Germany, German Nationalism, National Stereotypes, National Myths.

В рецензии рассматривается монография американского исследователя, посвященная немецким мифам и стереотипам о восточной части Европы (от Волги до Балтики и Балкан) и ее народах с 1800 года и до наших дней. В рецензии анализируются общие позиции автора по этому вопросу, а также высказываются отдельные критический замечания.

Ключевые слова: Восточная Европа, Германия, германский национализм, национальные стереотипы, национальные мифы.

Рэцэнзія на кнігу чэшскай даследчыцы беларускага паходжання, якая разглядае прычыны непаспяховасці спробаў утварэння мадэрнай беларускай нацыі праз аналіз працэсу “беларусізацыі” 20-х гадоў ХХ стагоддзя.

Ключавыя словы: беларусізацыя, БССР, гісторыя Беларусі пачатку ХХ стагоддзя, нацыябудаванне, нацыянальная палітыка.

The review of a book of Czech researcher of Belarusian origin, which seeks the reasons of the failure of attempts to create a modern Belarusian nation throught the analysis of Belarusianisation process of the 1920s.

Keywords: Belarusianisation, BSSR, History of Belarus of the Beginning of the 20th Century, Nation-Building, National Policy

Рецензия на книгу чешской исследовательницы беларусского происхождения, которая рассматривает причины неуспешности попыток образования модерной беларус- ской нации через анализ процесса «беларусизации» 20-х годов ХХ века.

Ключевые слова: беларусизация, БССР, история Беларуси начала ХХ века, нациостроение, национальная политика.